در نمودارهای قیمتی انواع و اقسام دارایی و نمادهای معاملاتی، گاهی اوقات فضاهای خالی یا شکاف‌هایی میان کندل‌ها پدیدار می‌شود. از این شکاف‌ها که نشانگر توقف فعالیت معاملاتی هستند، با عنوان «گپ» (Gap) یاد می‌شود. به بیانی دیگر، به فاصله‌ی میان «قیمت پایانی» (Closing Price) کندل قبلی و «قیمت آغازین» (Opening Price) کندل بعدی، گپ یا شکاف قیمتی می‌گویند.
در این مقاله از آکادمی آی‌تی‌بی می‌خواهیم نگاهی به مفهوم گپ در فارکس بیندازیم، از دلایل وقوع آن بگوییم و انواع آن را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
گپ یا شکاف قیمتی در فارکس چیست؟
همانطور که پیش‌تر گفتیم، گپ یا شکاف قیمتی نمایانگر ناحیه‌ای از نمودار است که در آن هیچ‌گونه فعالیت معاملاتی رخ نداده است. این پدیده زمانی در نمودارها نمایان می‌شود که قیمت دارایی یا جفت‌ارز به‌طور غیرمنتظره‌ای کاهش یا افزایش یابد، بی‌آنکه بتوان رد پایی از این افزایش یا کاهش را در تغییرات پیشین مشاهده کرد.
بنابراین ظاهر شدن شکاف قیمتی به این معناست که معاملات با قیمتی متفاوت از قیمت پایانی کندل پیشین آغاز شود. از نگاهی دیگر می‌توان گفت که وقتی کندلی در یک سطح قیمتی مشخص بسته و کندل بعدی در سطح قیمتی دیگری باز می‌شود که آن سطح بسیار بالاتر یا پایین‌تر از سطوح پیشین است، یک گپ قیمتی ایجاد می‌شود.
دلیل وقوع گپ قیمتی چیست؟
پیش از آنکه سراغ تشریح انواع گپ در فارکس برویم، بهتر است بدانیم که چرا گپها یا شکاف‌های قیمتی در نمودارها ظاهر میشوند؟
وقوع گپ‌های قیمتی ناشی از دلایل متعدد تکنیکال و فاندامنتال است. برای مثال، اگر گزارش‌های فصلی یا سالانه شرکت‌ها از تحقق درآمد یا سودی فراتر از انتظارات اولیه فعالان بازار خبر بدهند، احتمال دارد در روز کاری بعدی، یک شکاف قیمتی در نمودار سهام آن شرکت پدیدار شود. در چنین حالتی احتمالاُ سهام شرکت یادشده با اختلافی چشم‌گیر نسبت به قیمت پایانی روز قبل دادوستد می‌شود و این اختلاف به ایجاد گپ قیمتی دامن می‌زند.
بنابراین اخبار و رویدادهای اقتصادی همچون انتشار گزارش‌ها و صورت‌های مالیوا وقوع رخدادهای اثرگذار سیاسی همچون جنگ یا بروز تنش میان کشورها ممکن است منجر به ایجاد گپ قیمتی در نمودارها شود.
دلایل بروز گپ قیمتی در بازار فارکس
در بازار فارکس که ماهیتی پیوسته و شبانه‌روزی دارد، گپ قیمتی به دو دلیل ایجاد می‌شود. نخستین دلیل این است که فارکس نیز همچون دیگر بازارهای دارایی محلی در روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل است. احتمال دارد در این روزها و طی تعطیلات آخر هفته، وقوع رویدادهای غیرمنتظره اقتصادی و سیاسی از جنگ گرفته تا موضع‌گیری مقامات عالی‌رتبه، باعث ایجاد شکاف قیمتی در نمادهای معاملاتی شود.
برای مثال، در تاریخ ۱۲ مارس ۲۰۲۳، انتشار شایعاتی مبتنیبر وقوع ورشکستگی زنجیره‌وار در بانک‌های ایالات متحده طی تعطیلات آخر هفته باعث شد تا دلار آمریکا اندکی تضعیف شود. با آغاز هفته کاری، معاملات بسیاری از نمادها و جفت‌ارزهای مرتبط با دلار از EURUSD گرفته تا XAUUSD (طلا-دلار) با شکاف قیمتی چشم‌گیر نسبت به روز جمعه آغاز شود. بنابراین نخستین دلیل وقوع گپ قیمتی در فارکس، انتشار شایعات یا اخبار بنیادی طی تعطیلات آخر هفته (شنبه و یکشنبه) است.
دلیل دوم وقوع گپ‌های قیمتی، انتشار گاه‌وبیگاه اخبار رخدادهای اقتصادی است. در بازار فارکس، رویدادهای مهمی همچون اعلام نرخ بهره، نرخ تورم، «دستمزد مشاغل غیرکشاورزی» موسوم به NFP و دیگر متغیرهای خرد و کلان اقتصادی ممکن آثار تلاطم‌سازی بر نرخ برابری جفت‌ارزها داشته باشد. اگر آمار اعلام‌شده برخلاف انتظارات اولیه فعالان بازار باشد، احتمال دارد نمودارهای قیمتی دچار نوسان‌های غیرمنتظره‌ای شوند. در این موارد، حجم معاملات در کسری از ثانیه اوج می‌گیرد و موجی از تقاضا یا حتی عرضه روانه بازار می‌شود. این رخدادها در مجموع به وقوع گپها یا شکاف‌های قیمتی در نمودارها دامن می‌زنند.
برای مثال، فرض کنید که در ساعت ۱:۳۰ بعدازظهر، سران بانک مرکزی آمریکا یا همان فدرال رزرو، برخلاف انتظار اولیه فعالان اقتصادی از افزایش نرخ بهره خبر دهند. همین اتفاق ممکن است به موجی از رخدادهای زنجیره‌وار و غیرمنتظره در بازار دامن بزند و انبوهی از شکاف‌های قیمتی در نمودارها پدیدار شود.
به‌طور معمول، وقتی که نرخ بهره فدرال رزرو افزایش می‌يابد، شاخص دلار تقویت می‌شود. بنابراین می‌توان انتظار داشت که تقاضا برای نمادهای معاملاتی مرتبط با دلار افزایش یابد و جفت‌ارزهایی همچون دلار-ین جهشی ناگهانی را تجربه کنند. این جهش ناگهانی باعث می‌شود تا میان کندل‌های تشکیل‌شده پس از اعلام نرخ بهره جدید با کندل‌های قبلی، شکاف یا گپ ایجاد شود.
برای مثال، در تصاویر زیر می‌توانید دو نمونه از گپ‌های قیمتی را در نماد معاملاتی طلا مشاهده کنید. در تصویر سمت راست، پخش شایعه ورشکستگی بانک‌ها طی روزهای تعطیل آخر هفته به وقوع شکاف قیمتی انجامیده است. اما در تصویر سمت چپ، گپ قیمتی بهدلیل انتشار اخبار مرتبط با نرخ بهره فدرال رزرو ایجاد شده است.
گپ صعودی و گپ نزولی در فارکس
شکاف‌های قیمتی را می‌توان به دو دسته‌ی صعودی (افزاینده) یا نزولی (کاهنده) دسته‌بندی کرد. گپ صعودی وقتی رخ میدهد که قیمت آغازین کندل بعدی، بالاتر از قیمت پایانی کندل قبلی باشد. در آن سوی ماجرا، گپ نزولی یا شکاف کاهنده، زمانی پدیدار می‌شود که قیمت آغازین کندل بعدی، کمتر از قیمت پایانی کندل قبلی باشد.
گپ قیمتی در بازار سهام
وقوع گپ قیمتی در بازارهای سرمایه، رخدادی متداول و پرتکرار است؛ زیرا در این بازارها معاملات سهام تنها در ساعات محدودی از روزهای کاری هفته برقرار است و پس از اتمام ساعات کاری، روند دادوستد نمادها متوقف می‌شود.
برای مثال، در بازار سهام ایالات متحده، معامله نماد شرکت‌هایی همچون اپل تنها در بازه زمانی میان ساعات ۰۲:۳۰ عصر تا ۹ شب به وقت گرینویچ (GMT) امکان‌پذیر است. علاوه‌براین، در روزهای تعطیل رسمی و تعطیلات آخر هفته نیز معامله‌ای انجام نمی‌شود. بنابراین دور از انتظار نیست که به مرور زمان، شکاف‌های قیمتی متعددی در نمودار قیمتی سهام اپل ظاهر شود. حتی اگر خارج از این محدوده زمانی، معامله‌گران دست به دادوستد سهام اپل بزنند، باز هم روزآمدشدن نمودارها به زمان بازگشایی بازار موکول می‌شود.
گپ در بازار فارکس
گرچه معاملات در بازار فارکس ماهیتی شبانه‌روزی دارد، اما این بازار هم طی دو روز پایانی هفته (شنبه و یکشنبه) و تعطیلات رسمی بسته می‌شود. البته شایان ذکر است که بازار فارکس تنها برای معامله‌گران خرده‌پا بسته می‌شود و بانک‌ها و نهادهای مالی ممکن است حتی در تعطیلات و روزهای پایانی هفته نیز دست به مراودات مالی و دادوستد ارزها بزنند. این امر خود به وقوع شکاف‌های قیمتی می‌انجامد.
گاهی اوقات هم انتشار اخبار اقتصادی طی روزهای تعطیل باعث وقوع گپ قیمتی می‌شود. در مواردی هم عوامل تکنیکال به پدیدار شدن گپ‌های قیمتی در نمودارها دامن می‌زنند. در مجموع می‌توان مدعی شد که در روزهای کاری هفته به‌جز ساعاتی که اخبار اقتصادی اعلام میشوند، رد پایی از گپ در نمودارها دیده نمی‌شود، اما با فرارسیدن تعطیلات آخر هفته و بازگشایی بازارها در اولین روز کاری بعدی، گپها در نمودارها نمایان میشوند.
بنابراین هر بازاری که ساعات کاری ثابت و محدودی داشته باشد، بیش از بازارهای دیگر در معرض وقوع گپ‌های قیمتی قرار دارد. تا اینجا مفهوم گپ قیمتی در بازارهای مالی را تشریح کردیم و از چرایی وقوع آن گفتیم. اکنون می‌خواهیم بدانیم که انواع گپ در فارکس از چه قرار است.
انواع گپ در فارکس
در ادامه قصد داریم انواع شکاف قیمتی را در بازار فارکس بررسی کنیم:
۱. گپ عادی (Common Gap)
گپ عادی که با عناوین دیگری همچون گپ رایج یا گپ مرسوم نیز شناخته می‌شود، همانطور که از نامش پیداست، ناشی از وقوع یک رویداد مهم اقتصادی نیست و به‌طور مکرر در بازار رخ میدهد.
این گپ بیش از همه، در تعطیلات پایان هفته در بازار فارکس رخ میدهد. در دیگر بازارها همچون سهام، نفت و طلا هم طی تعطیلات روزانه یک‌ساعته بازار پدیدار می‌شود. از آنجا که دامنه این گپ بسیار کم و ناچیز است، بهسرعت پر می‌شود. به همین دلیل، برخی از کارشناسان بازار از گپ‌های عادی با عنوان «گپ‌های پرشده» (Filled Gaps) یاد می‌کنند.
اما منظور از پرشدن گپ چیست؟ وقتی می‌گوییم گپی پر شده یعنی قیمت به سطح ایجاد گپ بازگشته است. برای مثال، اگر قیمت پایانی سهام اپل در روز دوشنبه برابر ۱۵۸.۰۰ دلار باشد و در روز بعد معاملات این سهم از سطح ۱۵۸.۳۰ دلار آغاز شود، یک گپ عادی رخ داده و با بازگشت قیمت به ۱۵۸.۰۰ دلار می‌گوییم که گپ پر شده است.
۲. گپ شکست (Breakaway Gap)
گپ شکست از جمله اصطلاحات پرکاربرد در حوزه تحلیل تکنیکال است و زمانی رخ میدهد که با وقوع یک حرکت قیمتی قوی، سطوح مهم حمایت و مقاومت در هم شکسته شوند. بنابراین در گپ شکست، منحنی قیمت از سطوح حمایت و مقاومت پیش رو عبور می‌کند. به‌طور معمول، گپ‌های شکست در مراحل ابتدایی شکل‌گیری روندهای تازه و همزمان با خروج شتابان قیمت از محدوده‌های پشین نمایان می‌شود.
گاهی اوقات هم گپ شکست با خروج منحنی قیمت از الگوهای متداول تکنیکال همچون مثلث، کنج، فنجان و دسته یا سروشانه پدیدار می‌شود. اگر گپ شکست با افزایش فراتر از متوسط حجم معاملات همراه باشد، می‌توان آن را نشانهای دال بر شکل‌گیری روندی قوی هم‌سو با گپ قلمداد کرد؛ بنابراین مشاهده روند فزاینده در حجم معاملات همزمان با وقوع گپ شکست، میتواند در تحلیل پرایس اکشن به‌معنای تداوم حرکت قیمت در جهت گپ باشد.
بااین‌حال، اگر همزمان با وقوع گپ شکست، حجم معاملات آن‌چنان چشم‌گیر نباشد، احتمال دارد گپ یادشده، ماهیتی کاذب و فریبنده داشته باشد. بنابراین گپ شکست کاذب زمانی روی میدهد که گپ به‌رغم عبور از آستانه مقاومت یا سقوط به زیر سطح حمایت، نتواند پابرجا باقی بماند و کمی بعد به محدوده‌های پیشین خود بازگردد. ب
رای مثال، در تصویر زیر می‌توانید ببینید که قیمت طلا با حرکتی نابهنگام از محدوده حمایت سقوط کرده و با ایجاد یک گپ شکست، وارد روند نزولی تازه‌ای شده است.
۳. گپ خستگی (Exhaustion Gap)
گپ خستگی که با عناوین دیگری همچون گپ فرسایش یا گپ ازنفس‌افتاده نیز شناخته می‌شود، زمانی رخ میدهد که در انتهای روندهای صعودی یا نزولی پیوسته، دیگر رمقی برای خریداران یا فروشندگان باقی نمانده باشد. گپ خستگی هم‌سو با روندهای پیشین قیمت نمایان می‌شود.
گپ خستگی نمایانگر آن است که روند کنونی به آستانه‌هایی نهایی خود رسیده و دیگر قادر به ادامه نیست و معامله‌گران هم کم‌کم در حال آماده‌شدن برای تغییر روند هستند. گپ خستگی را می‌توان یکی از بهترین گپها برای معامله‌گران دانست، زیرا سرنخ‌های خوبی از زمان خاتمه روندهای پیشین و معکوسشدن آن‌ها در اختیار می‌گذارد.
فلسفه اصلی تعریف گپ خستگی در این نکته نهفته است که در روندهای جاری، برای مثال یک روند صعودی، بالاخره تعداد خریداران رفته‌رفته کاهش می‌يابد و در انتهای کار، فروشندگان به یک‌باره وارد میدان میشوند. بنابراین با خستگی و فرسودگی خریداران، احتمال می‌رود که آن‌ها برای ذخیره سود، دست به فروش دارایی بزنند و از موقعیت‌های معاملاتی خود خارج شوند. همین اتفاق به کم‌رمق‌شدن روند صعودی و حتی توقف آن دامن می‌زند.
برای مثال، در تصویر زیر می‌بینید که روند حاکم بر قیمت طلا با وقوع یک گپ خستگی، معکوس شده است. سه ویژگی متمایز گپ خستگی در این تصویر قابل مشاهده است. این سه ویژگی عبارتند از: روند صعودی، گپ مثبت هم‌سو با روند، افت حجم معاملات در اندیکاتور حجم.
۳. گپ فرار (Runaway Gap)
به‌طور کلی، گپ یا شکاف قیمتی زمانی رخ میدهد که قیمت با جهش یا افتی غیرمنتظره به سمت بالا یا پایین نمودار حرکت کند. گپ فرار که با عناوین دیگری همچون شکاف ادامه‌دهنده یا شکاف ادامه‌دار نیز شناخته می‌شود، به‌تدریج و طی فرایندی پیوسته رخ میدهد.
شناسایی گپ فرار در نمودارها ساده‌تر از دیگر گپها است. این گپ در خلال روندهای صعودی یا نزولی قوی و با تغییری چشم‌گیر در جهت عکس روند حاکم بر نمودار ظاهر می‌شود. در طول هر روند، قیمت دارایی ممکن است دچار چندین شکاف قیمتی شود که هر یک می‌توانند بر قوت و ضعف ادامه روند تأثیر بگذارند. کارشناسان حوزه تحلیل تکنیکال بر این باورند که گپ‌های فرار پیش از وقوع گپ‌های شکست رخ می‌دهند، زیرا احتمال وقوع رویدادهای غیرمنتظره، میتواند روند جاری را تقویت کند.
مبانی روان‌شناختی حاکم بر گپ فرار بر این فرض بنا شده که آن دسته از معامله‌گرانی که در مراحل اولیه وارد بازار نشده‌اند، از انتظار برای وقوع اصلاح در بازار خسته شده‌اند و اکنون تصمیم گرفته‌اند وارد موقعیت‌های معاملاتی شوند. این تصمیم و اقدام برای خرید یا فروش ناگهانی به‌طور کاملاً غیرمنتظره روی میدهد که خود از انتشار خبری نابهنگام نشئت گرفته است. مجموعه این عوامل باعث می‌شود تا بازارساز یا بازیگران دانه‌درشت بازار، سفارش‌های خود را در نقطه‌ای دورتر از آخرین محدوده قیمتی جانمایی کنند و همین منجر به بروز شکاف قیمتی می‌شود.
معامله‌گران نیز در این گیرودار یا گرفتار طمع میشوند (در روندهای صعودی) یا به دام وحشت می‌افتند (در روندهای نزولی) و این رخدادها باعث جهش یا افت ناگهانی قیمت و در نهایت وقوع شکاف فرار می‌شود. برای مثال، در تصویر زیر می‌توانید مشاهده کنید که نماد طلا روند صعودی خود را با یک شکست فرار قدرتمند ادامه داده است.
اندیکاتور گپ و روندها
در نمودارهای قیمتی، روندهای صعودی و نزولی از چرخه‌های معاملاتی پیروی می‌کنند که این چرخه‌ها خود از گپ‌های شکست، فرار و خستگی تشکیل میشوند. گپ شکست به‌طور معمول از معکوسشدن روند پیشین حکایت می‌کند.
با آغاز روند صعودی یا نزولی تازه‌ای در نمودار قیمتی، محیط برای شکل‌گیری گپ‌های فرار مهیا می‌شود. گپ فرار معمولاً با افزایش حجم معاملات همراه است و از افزایش اعتماد معامله‌گران به سمت‌وسوی روند حکایت دارد.
علاوه‌براین، گپ‌های فرار را می‌توان شواهدی دال‌بر پایداری روند جاری به حساب آورد. در نهایت، گپ‌های خستگی نیز در حوالی محدوده‌های پایانی الگوهای قیمتی ظاهر میشوند و می‌توان آن را نشانهای مبنی‌بر رسیدن به سقف یا کف قیمتی در نظر گرفت.
آیا گپها پر میشوند یا خیر؟
وقتی می‌گوییم گپی پر شده، یعنی اینکه قیمت به سطوح اولیه پیش از ایجاد گپ بازگشته است. بنابراین پرشدن گپها اتفاقی بسیار رایج و پرتکرار است و معمولاً هم به دو دلیل رخ میدهد.
۱. هیجان کاذب
وقتی موجی از هیجان‌های کاذب و انتظارات غیرواقعی در بازار به راه می‌افتد، قیمت‌ها از مسیر طبیعی نوسانات خود خارج میشوند و اینجاست که گپها پدید می‌آیند. با فروکش‌کردن این امواج کاذب، قیمت‌ها به سطوح اولیه بازمی‌گردند و گپها هم پر میشوند.
۲. الگوهای قیمتی
از دیگر دلایل پرشدن گپها می‌توان به تکمیل الگوهای قیمتی تکرارشونده اشاره کرد. همچنین از این الگوها می‌توان برای طبقه‌بندی گپها استفاده کرد و بر اساس آن‌ها تخمین زد که احتمال پرشدن یک گپ چقدر است.
از میان انواع گپها، احتمال پر شدن گپ‌های خستگی از دیگر شکاف‌های قیمتی بیشتر است، زیرا این گپها در محدوده‌های پایانی روندها پدید می‌آیند و از معکوسشدن جو حاکم بر بازار خبر می‌دهند.
در ادبیات بازارهای مالی، وقتی گپی طی یک روز معاملاتی ظاهر و در همان روز پر می‌شود، به‌اصطلاح می‌گویند که آن گپ «محو» (Fade) شده است. برای مثال، فرض کنید که شایعاتی در بازار از وضعیت مناسب درآمدی شرکتی فرضی خبر بدهند. با فراگیری این شایعات، سیلی از خریداران روانه خرید سهام آن شرکت میشوند و به افزایش یک‌باره بهای آن و ایجاد شکاف قیمتی در نمودار آن دامن می‌زنند.
بااین‌حال، پس از گذشت چند ساعت و با انتشار گزارش‌های درآمدی، معلوم شود که اوضاع شرکت یادشده آن‌چنان هم بر وفق مراد نیست. در نتیجه، خریداران ساعات اولیه به صف فروش می‌پیوندند و در نهایت با بازگشت قیمت به سطوح اولیه، شکاف ایجادشده پر می‌شود.
استراتژی گپ در فارکس
پس از آشنایی با انواع گپ در فارکس بد نیست بدانیم که چگونه می‌توان با استفاده از این پدیده، موقعیت‌های سودآور احتمالی را شناسایی کرد.
روش‌ها و استراتژی‌های متعددی برای بهره‌گیری از شکاف‌های قیمتی وجود دارد که برخی از آن‌ها از محبوبیت بیشتری نزد معامله‌گران برخوردارند. برای مثال، شماری از تریدرها با علم به تقویت یا تضعیف احتمالی گپها طی روزهای آینده بر اثر وقوع رخدادهای بنیادی، نسبت به ورود به موقعیت‌های معاملاتی اقدام می‌کنند.
مثلاً همزمان با تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، تقاضای قدرتمندی برای طلا شکل گرفت و نمودار این فلز گران‌بها در نخستین ساعات بازگشایی بازار پس از انتشار خبر آغاز جنگ، شاهد گپ بزرگی بود. در این میان، معامله‌گرانی که گمان می‌کردند آتش جنگ همچنان شعله‌ور باقی می‌ماند، هم‌سو با گپ قیمتی نسبت به اخذ موقعیت‌های معاملاتی خرید اقدام کردند.
بااین‌حال، برخی دیگر از معامله‌گران ممکن است در این مواقع با انجام تخمین‌های تکنیکال، محدوده‌های سقف یا کف قیمتی را شناسایی کنند و در جهتی مخالف با گپ، دست به معامله بزنند.
برای مثال، گاهی اوقات احتمال دارد سهام یک شرکت فرضی بهدلیل گمانه‌زنی‌های خوش‌بینانه شاهد ایجاد یک گپ در نمودار خود باشد. در این گیرودار، معامله‌گران خبره، دست به کار میشوند و با رد گمانه‌زنی‌ها نسبت به اخذ موقعیت معاملاتی فروش در آن سهم اقدام می‌کنند. بنابراین گپ ایجادشده بهسرعت پر می‌شود.
شماری از معامله‌گران ریسک‌گریز هم که میانه‌ای با پیشبینی رفتار قیمتی پس از وقوع گپها ندارند، منتظر می‌مانند تا قیمت‌ها به سطوح اولیه بازگردند و پس از پرشدن گپها دست به معامله می‌زنند.
مهم‌ترین نکاتی که هنگام ترید و مواجهه با گپ‌های قیمتی باید به آن‌ها توجه کنید!
۱. پیش از همه، رفتار قیمتی نماد معاملاتی دلخواه خود را بررسی کنید و ببینید تا چه اندازه مستعد بروز شکاف‌های قیمتی است. برخی از نمادها به‌ویژه در بازار سهام، بهدلیل وجود ساعات محدود معاملاتی، روزانه گپ‌های قیمتی متعددی را تجربه می‌کنند که بیشتر از جنس گپ‌های عادی هستند و نمی‌توان از آن‌ها برای شکار موقعیت‌های سودآور بهره گرفت.
۲. علت ایجاد شکاف قیمتی را پیدا کنید. اگر شکاف، معلول رخدادی بنیادی است، بهتر است هم‌سو به شکاف دست به معامله بزنید. اما اگر دیدید در ورای شکاف، تنها هیجانی کاذب قرار دارد، بهتر است در جهت مخالف شکاف، نسبت به ورود به موقعیت‌های معاملاتی اقدام کنید. شکاف‌هایی که در اثر هیجان‌های موقت پدیدار میشوند، بهسرعت و با بازگشت قیمت به سطوح اولیه، پر میشوند.
۳. رفتار قیمتی نمادهای معاملاتی را در گذشته و در زمان بروز شکاف‌های مختلف بررسی کنید. این کار میتواند سرنخ‌های خوبی را برای معامله در آینده در اختیارتان بگذارد.
۴. وقتی می‌بینید که شکافی در حال پرشدن است، اما بازگشت قیمت به سطوح اولیه با مانعی روبه‌رو نمی‌شود، بدانید که هیچ سطح حمایت یا مقاومت آنی در برابر آن قرار ندارد.
۵. نوع گپ قیمتی را شناسایی و تلاش کنید که میان نوع گپ و دلیل ایجاد آن رابطه معناداری بیابید.
۶. شکاف‌های خستگی و فرار به‌ترتیب از تغییر و ادامه روند حاکم بر نمودار خبر می‌دهند. بنابراین شناسایی نوع گپی که در نمودار قیمتی نمایان شده، اهمیتی دوچندان دارد.
۷. در بازارهای مالی، بازیگران خرده‌پا بیش از همه گرفتار رفتار هیجانی میشوند. اما بازیگران دانه‌درشت و نهادهای مالی بهدلیل اتکا به سامانه‌های معاملاتی الگوریتمی و شناخت بازار، رفتار معقولانه‌تری از خود به نمایش می‌گذارند. بنابراین اگر می‌خواهید از اندیکاتور گپ بهعنوان شاخصی برای شناسایی موقعیت‌های سودآور استفاده کنید، رفتار هیجانی را کنار بگذارید و همیشه با صبر و حوصله دست به اخذ موقعیت‌های معاملاتی بزنید.
۸. از حجم معاملات غافل نشوید. این شاخص به‌طور ویژه در گپ‌های شکست با رشد جهش‌وار خود میتواند سرنخ‌های خوبی را در اختیار معاملهگر بگذارد. افت این شاخص هم معمولا در گپ‌های خستگی اتفاق می‌افتد.
۹. پیشینه رفتار قیمتی نمادهای مختلف را در انواع و اقسام گپ‌های قیمتی واکاوی کنید و آن را دستمایه پیشبینی تغییرات قیمتی آتی آن‌ها قرار دهید.
مثالی از معاملهگری با گپ قیمتی
معامله‌گران مختلف، رویکردهای متفاوتی در قبال شکاف‌های قیمتی دارند. برخی از آن‌ها به چشم فرصت کسب سود به این پدیده نگاه می‌کنند، برخی دیگر اما میانه‌ای خوبی با آن ندارند. علاوه‌براین، تجربه نشان داده که بسته به نوع جفت‌ارز یا نماد معاملاتی، شکاف‌ها بالاخره پر میشوند؛ بنابراین ورود به موقعیت‌های معاملاتی در زمان بروز شکاف‌ها آن‌چنان هم پرریسک به نظر نمی‌آید.
از آن سو، برخی دیگر از معامله‌گران مصرانه بر این باورند که قرار نیست شکاف‌ها همیشه پر شوند. این دسته از معامله‌گران در زمان وقوع گپها دست از کار می‌کشند؛ بنابراین آنچه اهمیت دارد، انتخاب نماد معاملاتی مناسب است.
اگر تاریخچه رفتار قیمتی نماد یادشده به‌گونه‌ای است که گپها همواره تمایل به پرشدن داشته‌اند، آنگاه می‌توان سراغ شناسایی موقعیت‌های سودآور احتمالی رفت. در ادامه با مثالی می‌خواهیم از نحوه واکنش مناسب در قبال بروز گپ در نمودار بگوییم.
به تصویر زیر دقت کنید. همانطور که می‌بینید، گپ یا شکافی در نمودار طلا پدیدار شده که از انتشار خبر ورشکستگی احتمالی یو.اس. بنک (U.S. Bank) طی تعطیلات آخر هفته نشئت گرفته است. در نگاه نخست، چون دلیل بنیادی قدرتمندی ورای این شکاف وجود دارد، پس می‌توان آن را ادامه‌دار و نشانهای دال بر تقویت طلا در نظر گرفت. بنابراین احتمالاً کندل‌های بعدی به رنگ سبز روی نمودار نقش خواهند بست. اما این شکاف از آنجا که در میانه روندی صعودی و پس از عبور از سد مقاومتی ۱۸۵۰ دلار ظاهر شده، بنابراین از نوع گپ فرار است. پس باز هم می‌توان نتیجه گرفت که باید هم‌سو با گپ دست به معامله زد.
همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید، ابتدا قیمت طلا در محدوده قیمتی ۱۸۶۷ دلار بسته و با بروز شکاف در محدوده ۱۸۸۴ دلار باز شده است. در این میان، معاملهگر میتواند دست به اخذ یک موقعیت معاملاتی خرید بزند، با این شرط که حد ضرر را زیر آخرین کندل پیش از گپ قرار دهد. انتظار می‌رود که قیمت به اندازه ۵۰ تا ۷۰ درصد عمق شکاف به سمت بالا حرکت کند.
نحوه فعال‌سازی حد ضرر یا سود در گپ‌های قیمتی
همانطور که پیش‌تر گفته شد، وقتی در نمودار قیمت، بین کندل‌های قبلی و بعد فاصله می‌افتد، گپ ایجاد می‌شود و در این فاصله نه قیمتی وجود دارد و نه معامله‌ای انجام می‌شود؛ بنابراین اگر «سفارش‌های معاملاتی مشروط» (Conditional Trades) یا حدهای ضرر و سود، در ناحیه شکاف قیمتی واقع شوند، متوقف باقی می‌مانند و تنها با قیمت کندل جدید فعال میشوند.
برای مثال، فرض کنید که در روز جمعه، چند ساعت مانده با خاتمه بازار، معاملهگری ۰.۱ لات طلا در محدوده قیمتی ۱۹۲۰ دلار بخرید و حد ضررش را در نقطه قیمتی ۱۹۱۰ دلار جانمایی کند. سپس، قیمت طلا در ساعت ۱۰ شب روی ۱۹۱۴ دلار بسته شود.
بعد در اولین روز کاری بعدی و پس از گذشت تعطیلات آخر هفته، معاملات طلا بهدلیل انتشار خبری از محدوده قیمتی ۱۹۰۵ دلار آغاز شود. در اینجا حد ضرر موقعیت معاملاتی به‌جای ۱۹۱۰ دلار در ۱۹۰۵ دلار فعال می‌شود. بنابراین معاملهگر در اینجا به دلیل وقوع گپی نزولی، اندکی بیشتر از حد ضرر اولیه، زیان می‌بینید. گفتنی است که از این پدیده در بازارهای مالی با عنوان «لغزش» (Slippage) یاد می‌شود.
در همین رابطه، برخی از معامله‌گران اعتقادی به استفاده از حد ضرر یا سود ندارند و می‌گویند که محدوده‌های سقف و کف قیمتی نمودارها به‌طور طبیعی نقش دستورهای حد ضرر یا سود را ایفا می‌کنند. بااین‌حال، شماری دیگر از معامله‌گران بر این باورند که نباید هیچ‌گاه بدون جانمایی حد ضرر وارد معامله شد. در مجموع انتخاب هر معاملهگر بسته به درجه ریسک‌پذیری او ممکن است متفاوت باشد. با‌این‌همه، نباید بی‌گدار به آب زد و از جانمایی دستور حد ضرر غافل شد.
علاوه‌بر حدود ضرر و سود، اگر معاملهگری پیش از تعطیلی بازار، برای مثال، یک سفارش خرید محدود مشروط در قیمت ۱۹۱۰ دلار روی نماد طلا ثبت کند و بازار در قیمت ۱۹۱۴ دلار بسته و پس از تعطیلات در قیمت ۱۹۰۵ دلار باز شود، معامله خرید او به‌جای ۱۹۱۰ دلار با قیمت ۱۹۰۵ دلار انجام می‌شود.
جمع‌بندی
گپ یا شکاف قیمتی در نمودارها زمانی رخ میدهد که قیمت یک نماد به سطحی بالاتر یا پایین‌تر جهش یا افت کند، بی‌آنکه در بازه زمانی این جهش یا افت، معامله‌ای انجام شده باشد. برای مثال، موضع‌گیری غیرمنتظره مقامات فدرال رزرو پیرامون افزایش یا کاهش نرخ بهره میتواند منجر به وقوع گپ قیمتی در نمودار نمادهای معاملاتی مرتبط با دلار آمریکا شود.
گپها انواع و اقسام مختلفی دارند و هر یک از گپ خستگی گرفته تا گپ شکست و فرار می‌توانند سرنخ‌های خوبی را برای شناسایی موقعیت‌های سودآور احتمالی در اختیار معامله‌گران بگذارند.
در معاملهگری یا ترید مبتنیبر گپ، معاملهگر میکوشد که از شکاف قیمتی بهعنوان یک اندیکاتور تکنیکال استفاده و روند آتی حاکم بر نمودار را پیشبینی کند. برای نمونه، وقوع گپ خستگی میتواند نشانهای از کمرمق شدن روند فعلی و معکوسشدن آن در آیندهای نزدیک باشد.
در بازار فارکس، هر تغییر قیمتی نابهنگامی به سمت بالا یا پایین میتواند منجر به ایجاد گپ شود. در بازار فارکس، معامله‌گران می‌کوشند تا با شناسایی گپها نقاط بهینه را برای ورود به موقعیت‌های معاملاتی سودآور پیدا کنند.
گپ عادی، رایج یا معمولی همانطور که از نامش پیداست، بهدلیل تعطیلات یا ساعات محدود کاری بازار رخ میدهد. این گپها اهمیت چندانی ندارند و بهسرعت با بازگشت قیمت به سطوح اولیه پر میشوند.
در بازارهای مالی از جمله بازار فارکس، از فعالیت بدون ریسک خبری نیست. بنابراین هر اقدام معاملهگر با درجاتی از ریسک همراه است؛ بنابراین ترید مبتنیبر شناسایی گپ‌های قیمتی نیز خالی از ریسک نیست. اما اگر معامله‌گران بتوانند انواع گپها را بشناسند و بر تاریخچه رفتار قیمتی نمادها مسلط باشند، می‌توانند موفقیت خود را در یافتن موقعیت‌های سودآور افزایش دهند.
ثبت دیدگاه شما
(پاسخ دادن)
برای ثبت نظرات، اصول اخلاقی را رعایت کرده و از بکار بردن کلمات نامناسب پرهیز نمایید.
اولین دیدگاه را ثبت نمایید.