مدیریت ریسک در بازارهای مالی یک اصل طلایی است. تعیین حد سود (Take Profit) و حد ضرر (Stop Loss) یکی از سرفصل‌های اصلی در مدیریت ریسک بازارهای مالی است و به‌جرئت می‌توان گفت که هیچ‌یک از تریدرهای حرفه‌ای و باتجربه بدون تعیین حد سود و ضرر وارد معاملات فارکس (Forex) نمی‌شوند.
حد ضرر و سود، به‌زبان ساده یعنی یک معامله‌گر مشخص کند چه زمانی باید پوزیشن معاملاتی را ببندد. فارغ از اینکه یک پوزیشن معاملاتی در سود یا زیان باشد، شما باید تصمیم بگیرید به‌ازای چه میزان تغییر قیمت از معامله خارج شوید. تنها در این صورت است که می‌توانید در وهله اول از ضرر و زیان سنگین جلوگیری کنید و در ادامه از سود به‌دست آمده خود محافظت کنید.
در این مطلب آموزشی بروکر آی‌تی‌بی (ITBFX)، هر آنچه باید درباره محاسبه حد سود و ضرر در فارکس بدانید را بررسی خواهیم کرد.
حد سود و ضرر چیست؟
حد سود (Take Profit) در فارکس به حداکثر سودی اشاره دارد که معامله‌گر در یک معامله کسب می‌کند و سپس از آن خارج میشود و معمولاً به صورت درصد نسبت به قیمت ورود به معامله تعیین میشود.
حد سود که در پلتفرم‌های معاملاتی به اختصار بهصورت TP نشان داده میشود، یک ابزار مدیریت ریسک است و احتمال از دست دادن سود به دست آمده در معامله را کاهش می‌دهد.
حد ضرر (Stop Loss) در فارکس به حداکثر ضرری اشاره دارد که معامله‌گر در یک معامله تحمل می‌کند و سپس از آن خارج میشود که معمولاً به صورت درصد نسبت به قیمت ورود به معامله تعیین میشود.
حد ضرر که در پلتفرم‌های معاملاتی به اختصار بهصورت SL نشان داده میشود، یک ابزار مدیریت ریسک است و مانع از آن میشود که تمام سرمایه یک تریدر در معاملات به‌خطر بیفتد.
اهمیت تعیین حد سود و ضرر در مدیریت ریسک
مهم‌ترین اصل مدیریت سرمایه در بازارهای مالی، آشنایی با نحوه محاسبه حد سود و ضرر است. اهمیت تعیین حد سود و ضرر در معاملات فارکس را می‌توان در 2 نکته‌ی زیر خلاصه کرد:
1. کنترل ریسک
گاهی اوقات نوسانات قیمت دارایی‌ها در بازار به‌شدت افزایش پیدا می‌کنند و هر لحظه امکان دارد بازار روندی مغایر با پیش‌بینی شما پیدا کند. انتشار یک خبر یا وقوع یک حادثه غیر منتظره، در شمار اتفاقاتی هستند که معمولا از کنترل معامله‌گر خارج‌اند.
در کنار این موضوع، روندهای صعودی یا نزولی در بازار، پایدار نیستند و بالاخره زمانی به‌پایان می‌رسند. به‌همین دلیل برای جلوگیری از ضررهای هنگفت یا از دست دادن سود در این شرایط، باید حد ضرر و سود را در همان ابتدای ورود به معامله تعیین کنید.
2. انضباط معاملاتی
معامله‌گران بدون نظم نمی‌توانند به موفقیت پایدار دست پیدا کنند و تعیین حد سود و حد ضرر یکی از ارکان مهم دستیابی به نظم و انضباط معاملاتی است. به‌گونه‌ای که تا حد زیادی تریدر را از تصمیم‌گیری‌های نسنجیده و احساسی دور می‌کند؛ البته مشروط بر آنکه خود را نسبت به حد سود و ضرر محاسبه شده، پایبند بدانید.
انواع حد ضرر و سود چیست؟
انواع حد سود و ضرر در فارکس را می‌توان در دو دسته‌ی زیر تقسیم کرد:
1. حد سود و ضرر ثابت (Fixed TP & SL)
در حد سود و ضرر ثابت، معامله‌گر مبنای ثابتی را برای فروش دارایی در نظر می‌گیرد؛ معمولاً معامله‌گر درصدی از افزایش یا کاهش قیمت ورود را به‌عنوان حد سود و حد ضرر مدنظر قرار می‌دهد.
مقدار دقیق حد سود و حد ضرر به استراتژی معاملاتی و ریسک‌پذیری افراد بستگی دارد، اما به تریدرهای تازه‌کار توصیه میشود حداکثر حد ضرر ۱۰ درصد را انتخاب کنند.
2. حد سود و ضرر شناور (Floating TP & SL)
حد ضرر و سود ثابت در بسیاری از مواقع کارایی لازم را ندارند. تریدرهای حرفه‌ای برای همگام شدن با شرایط متغیر بازارهای مالی، به‌سراغ تعیین حد سود و ضرر شناور می‌روند. به زبان ساده، در این روش، مقدار حد سود و ضرر با توجه به تغییرات قیمت دارایی، جابه‌جا میشود. اجازه دهید از یک مثال برای روشن شدن موضوع استفاده کنیم.
اگر شما یک معامله خرید باز کنید و قیمت به سمت بالا حرکت کند، شما می‌توانید حد ضرر خود را بالا ببرید تا در صورت وقوع تغییرات ناگهانی در بازار، سود خود را حفظ کنید.
مثلا فرض کنید شما یک معامله را با حد ضرر اولیه ۲۰ پیپ و حد سود ۶۰ پیپ شروع کرده اید. اگر قیمت ۲۰ پیپ به نفع شما حرکت کند، شما می‌توانید حد ضرر خود را به نقطه شروع انتقال دهید.
این موضوع به شما این امکان را می‌دهد تا حداقل سود خود را تضمین کنید، حتی اگر بازار بعدا به ضرر شما حرکت کند. اگر قیمت به نفع شما ۴۰ پیپ حرکت کند، شما می‌توانید حد ضرر خود را به ۲۰ پیپ از نقطه شروع انتقال دهید، و با این کار، حداقل سود ۲۰ پیپ را تضمین می‌کنید.
عوامل تعیین کننده حد سود و ضرر در معاملات فارکس
فاکتورهای متعددی را می‌توان برشمرد که در مشخص کردن حد سود و ضرر معاملات فارکس، تعیین کننده هستند. روی‌هم‌رفته، سه نکته کلیدی را در اینجا مورد تاکید قرار می‌دهیم:
1. افق زمانی معامله
شما باید در وهله اول تعیین کنید که با چه افق زمانی وارد یک معامله می‌شوید. بدیهی است مقدار حد سود و ضرر در معاملات کوتاه مدت با بلند مدت یکسان نیست.
تریدرها معمولا برای جلوگیری از بسته شدن خودکار معاملات در سرمایه‌گذاری بلند مدت، حد سود و ضرر با فاصله بیشتری از قیمت ورود تعیین می‌کنند. به‌این ترتیب، نوسانات احتمالی قیمت روی روند معامله‌گری آن‌ها تاثیر نمی‌گذارند.
2. استراتژی معاملاتی
استراتژی معاملاتی، فاکتور تعیین کننده‌ای در محاسبه حد ضرر و سود است. به‌عنوان مثال، تریدرها در استراتژی اسکالپینگ (Scalping) قصد کسب سود کم در تعداد بالا را دارند.
به‌همین دلیل، حد سود و ضرر خود را در فاصله کمی نسبت به قیمت ورود تعیین می‌کنند، اما در استراتژی پوزیشن تریدینگ (Position Trading) معمولا حد ضرر و حد سود با فاصله بیشتری نسبت به قیمت ورودی تعیین می‌شوند.
3. روحیات شخصی معامله‌گر
بدون در نظر گرفتن روحیات شخصی معامله‌گر، نمی‌توان درباره‌ی حد سود و حد ضرر تصمیم‌گیری کرد. بعضی از تریدرها، احتیاط را در دستور کار قرار می‌دهند، اما در مقابل تریدر‌هایی هم هستند که با ریسک‌پذیری بسیار زیاد وارد معامله می‌شوند.
بدیهی است که افراد با روحیات مختلف، رفتارهای یکسانی در تعیین حد سود و ضرر از خود نشان نمی‌دهند.
بهترین محدوده حد ضرر و سود در معاملات کوتاه مدت و بلند مدت
با توجه به نکاتی که تا اینجا ذکر کردیم، نمی‌توان نسخه یکسانی برای همه معامله‌گران در تعیین حد سود و ضرر پیچید. در عین حال، بد نیست که اشاره‌ای به رفتار کلی تریدرها در بازار داشته باشیم.
معمولا پیشنهاد میشود که تریدرهای مبتدی، حد ضرر بیش از 10 درصد برای معاملات خود انتخاب نکنند تا ضرر و زیان سنگینی را تجربه نکنند. همچنین برای تعیین حد سود در معاملات کوتاه مدت نیز سود بین 10 تا 20 درصد محدوده مناسبی است.
نحوه محاسبه حد سود و ضرر در فارکس
روش‌های متعددی برای محاسبه حد سود و ضرر در فارکس وجود دارند. بسیاری از تریدرها، ترکیبی از روش‌های موجود را برای انتخاب بهترین نقطه حد سود و ضرر به‌کار می‌گیرند. در ادامه برخی از مهم‌ترین روش‌های موجود را معرفی می‌کنیم.
1. تعیین حد سود و ضرر با نسبت ریسک به ریوارد
برای محاسبه حد سود و ضرر در معاملات باید نسبت ریسک به ریوارد (Risk / Reward) را در نظر بگیرید. برای این منظور مراحل زیر را طی کنید:
- اختلاف حد سود و قیمت خرید را محاسبه کنید، عدد حاصل به‌عنوان «ریوارد» شناخته میشود.
- اختلاف قیمت خرید و حد ضرر را محاسبه کنید، عدد حاصل به‌عنوان «ریسک» شناخته میشود.
- ریسک را به ریوارد تقسیم کنید.
این نسبت نشان می‌دهد که سرمایه‌گذار حاضر است تا چه حد برای کسب میزان خاصی از سود ریسک کند. به عنوان مثال، اگر نسبت ریسک به ریوارد ۱ به ۲ باشد، این بدین معنی است که سرمایه‌گذار آماده است تا ۱ واحد سرمایه ریسک کند تا ۲ واحد سود کسب کند. همچنین فرض کنید شما یک معامله را با حد ضرر ۵۰ پیپ و حد سود ۱۵۰ پیپ شروع کرده اید. در این حالت، نسبت ریسک به ریوارد شما ۱ به ۳ است.
2. تعیین حد ضرر و سود با سطوح حمایت و مقاومت
محاسبه حد سود و ضرر بدون در نظر گرفتن خط حمایت و مقاومت، تصمیمی کاملا اشتباه است. در تحلیل تکنیکال نمودار قیمت یک دارایی، در تایم فریم مشخص، خطوط حمایت و مقاومت معتبری برای آن شناسایی میشود. هنگام تعیین حد سود و ضرر، حتماً باید محل دقیق خطوط حمایت و مقاومت اصلی را تشخیص دهید.
هر چند باید حد ضرر را کمی پایین‌تر از خط حمایت تعیین کنید. این تصمیم برای جلوگیری از خروج اشتباه از معامله ناشی از پولبک زدن (Pullback) اتخاذ میشود. به این ترتیب، اگر دارایی پس از لمس خط حمایت بار دیگر به مسیر صعودی بازگشت، برای فروش آن اقدام نمی‌کنید، اما اگر خط حمایت شکسته شد، فرصت کافی برای فروش دارایی را در اختیار خواهید داشت.
3. تعیین حد سود و ضرر با الگوهای قیمت
شما می‌توانید از الگوهای هارمونیک و کلاسیک برای تعیین حد سود و ضرر در فارکس استفاده کنید. الگوی قیمت نوعی الگوی تکرار شونده روی نمودار قیمت دارایی‌هاست. در صورتی که تشکیل الگوی قیمت را بر روی نمودار تشخیص دهید، می‌توانید حرکت قیمت آن را با دقت قابل قبولی پیش‌بینی کنید. از مهم‌ترین الگوهای قیمت در تحلیل تکنیکال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- الگوی مستطیل
- الگوی فنجان و دسته
- الگوی پرچم
- الگوی سقف و کف دو قلو
- الگوی سقف و کف سه قلو
- الگوی هارمونیک خفاش
- الگوی سر و شانه
- الگوی چکش
- الگوی مثلث
برای درک اهمیت استفاده از الگوهای قیمت در تعیین حد سود و حد ضرر، مثالی را با هم مرور می‌کنیم. الگوی مستطیل را در نظر بگیرید. این الگو در بازار خنثی تشکیل میشود. به‌طوری که نمودار قیمت بین یک کانال افقی نوسان می‌کند.
شما می‌توانید از خطوط بالا و پایین کانال برای تعیین حد سود و ضرر پوزیشن‌های معاملاتی استفاده کنید. البته استراتژی معامله در خارج از الگوی مستطیل نیز وجود دارد که دعوت می‌کنیم این موضوع را در مقاله اختصاصی بروکر آی‌تی‌بی درباره الگوی مستطیل مطالعه کنید.
4. استفاده از اندیکاتور تعیین حد سود و ضرر
اندیکاتورها یکی دیگر از ابزارهای کاربردی در محاسبه حد سود و ضرر به حساب می‌آیند. به کمک اندیکاتورها می‌توان سیگنال‌هایی دریافت کرد که مبنای تصمیم‌گیری برای خرید و فروش دارایی‌ها قرار می‌گیرند.
برخی از اندیکاتور به‌طور غیرمستقیم در تشخیص زمان تغییر روند نمودار به‌شما کمک می‌کنند. برخی از کاربردی‌ترین اندیکاتورها برای تعیین حد سود و ضرر در فارکس عبارت‌اند از:
- اندیکاتور RSI
- اندیکاتور ATR
- اندیکاتور استوکاستیک
- اندیکاتور MACD
5. محاسبه حد سود و ضرر با سطوح فیبوناچی
سطوح فیبوناچی ابزاری قدرتمند در تحلیل تکنیکال هستند که می‌توان از آن‌ها برای تعیین حد سود و ضرر در معاملات استفاده کرد. برای استفاده از این ابزار باید ابتدا نقاط اوج (High) و فرود (Low) مد نظر خود را روی نمودار قیمت مشخص کنید. در ادامه ابزار فیبوناچی را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که نقطه و نقطه فرود به‌ترتیب به‌عنوان شروع و پایان انتخاب شوند.
به‌این ترتیب سطوح فیبوناچی بهصورت خودکار روی نمودار قیمت به نمایش در می‌آیند. سطوح 0.382، 0.5 و 0.618 را می‌توانید برای تعیین حد سود در نظر بگیرید. همچنین سطوح 1.0، 1.618 و 2.618 نیز برای تعیین حد ضرر مناسب هستند. تعیین حد سود و ضرر با استفاده از سطوح فیبوناچی نسبتا ساده است.
البته انتخاب سطح مناسب تا حدی زیادی وابسته به میزان ریسک‌پذیری معامله‌گر دارد. اطلاعات بیشتر درباره این موضوع را می‌توانید در مطلب اختصاصی بروکر آی‌تی‌بی درباره سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال کسب کنید.
6. تعیین حد ضرر و سود با استفاده از تحلیل فاندامنتال
در کنار تمام ابزارهای تحلیل تکنیکال، به‌خصوص در معاملات بلند مدت، باید از ابزارهای تحلیل فاندامنتال هم استفاده کنید. تحلیل فاندامنتال کمک می‌کند تا ارزش واقعی یک دارایی را در زمان فعلی و آینده با دقت مناسبی پیش‌بینی کنید.
به‌این ترتیب می‌توانید حد سود و ضرر خود را در نقاط مناسب انتخاب کنید. البته ناگفته نماند که برخی از ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند امواج الیوت هم برای شناسایی چرخه‌های بازار به‌شما کمک می‌کنند.
نکات مهم تعیین حد سود و ضرر در فارکس
در این بخش، لازم است چند نکته مهم درباره تعیین حد سود و ضرر در معاملات فارکس را ذکر کنیم.
- حتما شرایط نوسانی بازار هنگام انتشار اخبار و داده‌های اقتصادی بازار را برای تعیین حد ضرر، در نظر بگیرید.
- بدون تعیین حد ضرر و حد سود وارد هیچ معامله‌ای نشوید.
- شما می‌توانید بسته به شرایط بازار، حد سود و ضرر خود را تغییر دهید.
- مادامی که تصمیم به تغییر حد سود و ضرر نگرفتید، نسبت به آن‌ها پایبند باشید.
- فراموش نکنید که انتخاب لوریج بالا باعث فعال شدن سریع‌تر حد ضرر میشود.
تریدینگ ویو، بهترین نرم افزار تعیین حد سود و ضرر در فارکس
تمام ابزارهای لازم برای محاسبه حد سود و ضرر در فارکس از طریق تریدینگ ویو (Tradingview) در دسترس شما قرار دارند. پیشنهاد می‌کنیم که حتما در تریدینگ ویو ثبت نام کنید.
بسیاری از ابزارهای تریدینگ ویو بهصورت رایگان در دسترس شما قرار دارند. همچنین می‌توانید برای دسترسی کامل به‌تمام ابزارها، اشتراک تریدینگ ویو را خریداری کنید.
روش‌های سفارش‌گذاری برای تعیین حد سود و ضرر در فارکس
انتخاب روش مناسب سفارش‌گذاری در تعیین حد سود و ضرر برای معاملات فارکس بسیار مهم است. بسیاری از تریدرها، سفارش حد سود و ضرر خود را در زمان باز کردن پوزیشن معاملاتی ثبت می‌کنند. به‌همین دلیل معمولا سفارش‌های آن‌ها بهصورت خودکار اجرا می‌شوند.
انتخاب روش اشتباه در سفارش‌گذاری ممکن است باعث عدم اجرای کامل سفارش شما شود. فراموش نکنید که ثبت سفارش لیمیت (Limit) در شرایطی که بازار نوسانات قیمت زیادی را تجربه می‌کند، به‌خصوص برای جفت ارزهای معاملاتی که نقدشوندگی کمتری دارند، ممکن است موجب عدم اجرای کامل سفارش شما شود. بنابراین در این شرایط بهتر است که به‌سراغ سفارش مارکت (Market) بروید.
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که حد سود و ضرر چیست و چه اهمیتی دارد. حتی بهترین سبک معامله‌گری بدون تعیین حد سود و حد ضرر در معاملات فارکس نمی‌تواند شما را در مسیر دستیابی به موفقیت پایدار کمک کند.
پیشنهاد می‌کنیم که حتما قبل از شروع ترید در حساب ریل (Real)، آنچه در این مطلب مطالعه کردید را در حساب دمو (Demo) اکانت خود در بروکر آی‌تی‌بی تمرین کنید. بعد از دستیابی به تسلط کامل در این زمینه می‌توانید معامله در فارکس را با اطمینان خاطر آغاز کنید.
شما از چه روش‌هایی برای تعیین حد سود و ضرر در فارکس استفاده می‌کنید؟ نظرات و تجربیات خود در این زمینه را با ما در میان بگذارید.
حد سود، میزان سودی است که بعد از کسب شدن در یک معامله، تریدر از آن خارج میشود.
حد ضرر، بهمعنی میزان ضرر و زیانی است که در صورت رخ دادن، تریدر برای جلوگیری از ضرر بیشتر از آن خارج میشود.
حد ضرر و سود بهصورت ثابت و شناور تعیین میشود.
اندیکاتورهای RSI، استوکاستیک و مکدی بهترین اندیکاتورها تعیین حد سود و ضرر در معاملات فارکس هستند.
ثبت دیدگاه شما
(پاسخ دادن)
برای ثبت نظرات، اصول اخلاقی را رعایت کرده و از بکار بردن کلمات نامناسب پرهیز نمایید.
اولین دیدگاه را ثبت نمایید.