اگر در بازارهای مالی فعالیت داشته باشید، حتما نام اندیکاتور ADX به گوشتان خورده است. این اندیکاتور یک ابزار بسیار پرکاربرد و ارزشمند در دنیای معاملات و تحلیل تکنیکال است. اندیکاتور ADX بر مبنای محاسبات ریاضی براساس میانگین حرکت جهت‌دار در بازه‌ی زمانی معین، قدرت روند بازار را اندازه‌گیری و نمایش میدهد و با قابلیت‌های مفید خود، به معاملهگران برای تشخیص روندهای قوی و تصمیم‌گیری‌های بهتر در معاملات کمک میکند.
در این مقاله از بلاگ آی تی بی، توانایی‌ها و کاربردهای مختلف اندیکاتور ADX را مورد بررسی قرار می‌دهیم و نحوه‌ی استفاده از آن در شرایط مختلف بازار را تشریح می‌کنیم. بنابراین، اگر آماده‌اید استراتژی‌های معاملاتی خود را ارتقا دهید و بینش‌های ارزشمندی در مورد روندهای بازار به دست آورید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
تعریف و مفهوم اندیکاتور ADX
شاخص میانگین حرکت جهت‌دار (Average Directional Index) به مخفف ADX، یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال است که در بازارهای مالی مانند فارکس، سهام، کامودیتی‌ها و غیره، برای تعیین قدرت و جهت روند استفاده میشود. این ابزار که توسط ولز وایلدر (Welles Wilder) ساخته شده است، به معاملهگران و سرمایه‌گذاران کمک میکند تا تشخیص دهند که روند یک دارایی چقدر قدرت دارد.
اندیکاتور ADX از شاخص حرکت جهت‌دار (Directional Movement Index) مشتق شده و از ترکیب با دو خط اضافی، اندیکاتور جهت مثبت (+DI) و اندیکاتور جهت منفی (-DI) تشکیل شده است. این مجموعه به طور کلی با عنوان سیستم “Directional Movement” یا حرکت جهت‌دار (DM) شناخته میشود. با اندازه‌گیری قدرت این حرکات جهت‌دار، اندیکاتور ADX میتواند اطلاعات ارزشمندی در مورد روند بازار ارائه دهد.
یکی از کاربردهای اولیه اندیکاتور ADX ارزیابی قدرت یک روند است. معاملهگران می‌توانند تعیین کنند که آیا بازار دارای روند قوی است یا اینکه در دوره خنثی (SideWay) سر میکند. خوانش ADX از 0 تا 100 متغیر است، جایی که مقدار ADX بالای 20 باشد، اغلب نشان‌دهنده روند قوی بازار در نظر گرفته میشود.
علاوه بر این موضوع، اندیکاتور ADX میتواند به شناسایی بازگشت‌های بالقوه در یک روند کمک کند. اگر خوانش ADX از سطوح بالا شروع به کاهش کند، ممکن است نشان‌دهنده این موضوع باشد که روند فعلی در حال از دست دادن قدرت بوده و در حال بازگشت از جهت غالبش است. اندیکاتور ADX میتواند همراه با سایر اندیکاتورهای تکنیکال و تحلیل فاندامنتال برای تولید سیگنال‌های معاملاتی و بهبود تصمیمات کلی معاملات استفاده شود.
اندیکاتور ADX توسط چه کسی ابداع شد؟
اندیکاتور ADX در سال 1978 توسط ولز وایلدر (Welles Wilder) برای تجزیه و تحلیل نمودارهای قیمت کامودیتی‌ها ایجاد شد، اما میتواند به طور کامل در هر بازار مالی و تایم فریم (Time Frame) اعمال شود.
ولز وایلدر که در دهه 1930 به دنیا آمد، یک مهندس توسعه دهنده املاک و مستغلات بود و بعدها تبدیل به تحلیلگر تکنیکال در بازارهای مالی شد. آقای وایلدر که بیشتر به خاطر کارهایش در زمینه تحلیل تکنیکال شناخته شده است، شاخص اندیکاتورهای ATR و پارابولیک سار (Parabolic Sar) را نیز ایجاد کرد.
ساختار اندیکاتور ADX
اندیکاتور میانگین حرکت جهت‌دار یا به اختصار ADX از سه خروجی و خط مجزا تشکیل شده است:
- خط اصلی (ADX یا شاخص میانگین حرکت جهت‌دار)
- اندیکاتور جهت‌دار مثبت (+DI)
- اندیکاتور جهت‌دار منفی (-DI)
این اصطلاحات ممکن است بسته به سیستم نموداری که استفاده می‌کنید، متفاوت باشد. با خواندن سه خط اندیکاتور ADX می‌توانید تصویر دقیقی از قدرت روند و مهم‌تر از آن چگونگی تغییر آن در طول زمان به دست آورید. در ادامه می‌خواهیم با این 3 خط بیشتر آشنا شویم.
خط اصلی اندیکاتور ADX
خط اصلی ADX معیاری برای قدرت روند یا نرخ تغییر روند است. خوانش کم در ADX لزوما به این معنی نیست که روندی وجود ندارد، بلکه به این معنی است که روند ثابت یا خنثی بوده و از نظر قدرت افزایش یا کاهش نمی‌یابد.
افزایش ADX به این معنی است که یک روند در حال شتاب گرفتن یا افزایش قدرت می‌باشد، در حالی که کاهش ADX نشان میدهد که حرکت در حال ضعیف شدن و از دست دادن قدرت خود است.
خط اصلی ADX چیزی در مورد جهت روند به شما نمی‌گوید، بلکه فقط در مورد شتاب روند غالب به شما می اطلاعات می‌رساند. مقدار این خط از 0 تا 100 متغیر است.
دو خط جهت مثبت و منفی (+DI و -DI)
دو خط جهت‌دار از اندیکاتور ADX به شما در مورد جهت یک روند، اعم از صعودی، نزولی یا خنثی بودن آن می‌گوید. در اکثر تنظیمات اندیکاتور ADX، خطوط جهت‌دار به صورت +DI و -DI نشانه‌گذاری می‌شوند. +DI جزء جهت مثبت است و قدرت حرکت صعودی روند را در زمان اندازه‌گیری میکند. از آن جهت، -DI قدرت مولفه نزولی روند را اندازه‌گیری میکند. مانند خط اصلی ADX، هر دو خط جهت‌دار می‌توانند مقادیری بین 0 تا 100 داشته باشند. مقدار یکی نسبت به دیگری شما را در مورد قدرت مطلق روند مطلع می‌سازد.
تقاطع دو خط جهت‌دار
هر کدام از خطوط جهت‌دار که خوانش بزرگتری باشد، به شما می‌گوید که روند غالب، جهتش به کدام سمت است. وقتی +DI بزرگتر از -DI است، روند صعودی را نشان میدهد. هنگامی که -DI بزرگتر از این دو باشد، نشان دهنده یک روند نزولی است.
- +DI- > DI روند نزولی
- +DI- < DI روند صعودی
هنگامی که خطوط جهت‌دار از روی یکدیگر عبور می‌کنند یا به هم نزدیک می‌شوند، به شما می‌گوید که روند غالب احتمالا در حال تغییر جهت است.
از آنجایی که ADX یک اندیکاتور میانگین‌گیر است، همیشه از قیمت فعلی عقب مانده و در پاسخگویی آن تاخیر وجود خواهد داشت. برای مثال وقتی روند تغییر جهت میدهد، خطوط جهت‌دار اندیکاتور ADX بلافاصله تغییر نمی‌کنند، بلکه مدت کوتاهی بعد ایجاد روند جدید شروع به تغییر خواهند کرد. میزان تاخیر این اندیکاتور به میانگین دوره انتخاب شده بستگی دارد.
روش محاسبه اندیکاتور ADX
محاسبه اندیکاتور ADX بر اساس میانگین متحرک (Moving Average) در دامنه قیمت برای یک دوره زمانی مشخص میشود. از طرف دیگر، مقادیر اندیکاتورهای جهت‌دار در این اندیکاتور (DI) در طول دوره مشخص میشود.
در اکثر پلتفرم‌های معاملاتی، تنظیمات پیش‌فرض برای دوره زمانی اندیکاتور ADX، چهارده است، اما بسته به ترجیح معامله‌گر، میتوان از بازه‌های زمانی دیگری نیز استفاده کرد.
حال، بیایید ببینیم روند محاسبه این اندیکاتور چگونه پیش می‌رود. توجه داشته باشید که اگرچه ممکن است کمی گیج کننده به نظر برسد، اما نکته خوب این است که لازم نیست برای معاملات خود، محاسبه اندیکاتور ADX را به خاطر داشته باشید. در بخش زیر می‌خواهیم مراحل محاسبه این اندیکاتور را بررسی کنیم.
3 مرحله‌ی اصلی محاسبه اندیکاتور ADX
- ابتدا بالاترین قیمت فعلی را از بالاترین قیمت قبلی کم می‌کنیم تا +DM را بدست آوریم. سپس، کمترین قیمت فعلی را از پایین‌ترین قیمت قبلی کم می‌کنیم تا -DM را بدست آوریم. در نهایت عدد بزرگتر و کوچکتر را به ترتیب به عنوان +DI و -DI می پذیریم و DI دیگر را صفر در نظر می‌گیریم.
- برای محاسبه خط ADX ابتدا باید DX را محاسبه کنیم. برای انجام این کار، ما به سادگی تفاوت مطلق بین +DI و -DI را در بازه زمانی مورد نظر بر مجموع این دو تقسیم می‌کنیم و سپس حاصل را در 100 ضرب می کنیم.
- اکنون که مقدار DX را داریم، می‌توانیم اولین مقدار ADX را با تقسیم مقدار DX بر بازه زمانی مورد نظر محاسبه کنیم.
نمودار زیر، نمونه‌ای از ADX با +DI و -DI را در جفت ارز یورو به دلار (EUR/USD) نشان میدهد.
چگونه از اندیکاتور ADX در معاملات استفاده کنیم؟
معاملهگران می‌توانند از اندیکاتور ADX برای شناسایی بازگشت‌های احتمالی یا تایید قدرت روند استفاده کنند. در بخش زیر چند مورد از استفاده این اندیکاتور برای معاملهگران بررسی میشود.
شناسایی روندهای قوی و پر شتاب
معاملهگران می‌توانند از اندیکاتور ADX برای شناسایی روندهای قوی و پر شتاب بازار استفاده کنند. خوانش این اندیکاتور بالای 25، به طور کلی نشان دهنده روند قوی در نظر گرفته میشود؛ بنابراین معاملهگران می‌توانند از اندیکاتور ADX برای جستجوی فرصت‌‌‌هایی برای ورود به معاملات در جهت روند استفاده کنند.
اندیکاتور ADX در مقیاسی از 0 تا 100 اندازه‌گیری میشود. هر چه میزان ADX بیشتر باشد، قدرت یک روند بیشتر است.
- ADX زیر 25: بازار در حال حاضر روندی ندارد.
- ADX بین 25 تا 40: این خوانش به عنوان تایید یک روند قوی، در نظر گرفته میشود.
- عبور ADX از 40: روند دارای شتاب و قدرت بسیار قوی است.
- عبور ADX از 70: یک موقعیت بسیار نادر، به نام روند قدرتی (Power Trend) شناخته میشود.
شناسایی تقاطع اندیکاتورهای جهت‌دار (+DI و -DI)
معاملهگران همچنین می‌توانند از تقاطع اندیکاتورهای جهت‌دار (+DI و -DI)، برای شناسایی تغییرات احتمالی روند استفاده کنند. هنگامی که خط +DI از بالای خط -DI عبور میکند، روند صعودی و زمانی که خط -DI از بالای خط +DI عبور میکند، روند نزولی نشان میدهد.
شناسایی تغییرات احتمالی روند
اندیکاتور ADX همچنین میتواند برای شناسایی تغییرات جهت روند استفاده شود. اگر خط ADX در حال کاهش یا سقوط باشد، نشان میدهد که روند در حال تضعیف و از دست دادن قدرت خودش است. سپس، اگر روند قدرت خود را از دست بدهد، نشان دهنده تغییر جهت در روند بوده و معاملهگران باید بر اساس این دیدگاه تصمیمات معاملاتی خود را بگیرند.
معاملهگران همچنین باید به دنبال سایر اندیکاتورهای تکنیکال باشند تا بازگشت احتمالی روند را تایید کنند. معاملهگران متعاقبا می‌توانند در زمان احساس تغییر جهت روند، در جهت مخالف وارد معامله شوند تا بازده خود را به حداکثر برسانند.
مدیریت ریسک
اندیکاتور ADX همچنین میتواند به طور موثر برای مدیریت ریسک استفاده شود. معاملهگران می‌توانند از خط ADX در حال کاهش، به عنوان شاخصی از روند ضعیف استفاده کنند و از سفارش‌های معاملاتی خود خارج شوند یا حجم معاملات خود را کاهش دهند تا از ضررهای احتمالی جلوگیری کنند.
قوانین و نکات مهم در استفاده از اندیکاتور ADX
هر اندیکاتور تکنیکال فقط اطلاعات اضافی در مورد وجود و قدرت روند ارائه میدهد. از آن جهت نمودار قیمت ابزاری است که بیشترین اطلاعات را ارائه میدهد. مهم‌تر از همه، یک معامله‌گر باید ماهیت حرکت قیمت را مانند سرعت حرکت آن در یک جهت خاص، زاویه تمایل ارزیابی کند و تنها در این صورت باید روی داده های اندیکاتور ADX تمرکز کنند.
قوی‌ترین حرکات قيمت زمانی رخ میدهد که بازار در یک وضعیت ثابت باشد. وضعیت ثابت به معنی تعداد مساوی خریدار و فروشنده در بازار است. هنگامی که این تعادل مختل میشود، انگیزه‌ای ایجاد شده که قیمت را از محدوده ثابت خارج میکند. این انگیزه، اغلب به تله‌ای برای بسیاری از معاملهگران تبدیل میشود که با شکست سطوح کلیدی اشتباه وارد معامله شده و ضرر می‌کنند.
اندیکاتور ADX با توجه به اینکه سیگنال‌هایی که صادر میکند از قیمت عقب‌تر است، ولی میتواند به عنوان تاییدیه روند قیمت عمل میکند. وقتی قیمت از منطقه ثابت خارج میشود یا جهت اصلی خود را تغییر میدهد، این اندیکاتور نشان میدهد که آیا قیمت قدرت کافی را برای ادامه روند دارد یا خیر.
نکاتی برای استفاده از اندیکاتور ADX
- معاملات خود را با ارزیابی جهت قیمت، الگوها و سطوح کلیدی شروع کنید و از اندیکاتور ADX برای تایید فرضیات خود استفاده کنید.
- موقعیت‌های بهینه‌ی تقاطع اندیکاتورهای جهت‌دار (+DI و -DI) را برای باز کردن معامله پیدا کنید. زمانی که این خطوط از یکدیگر عبور کردند و خوانش ADX به بالای 20 رسید، وارد معامله شوید. از آن جهت، زمانی که خطوط +DI و -DI شروع به همگرا شدن کردند، معامله خود را ببندید.
- هنگامی که خوانش اندیکاتور ADX بالاتر از 20 یا 25 درصد است، از اندیکاتورهای روندنما (Trend Indicator) استفاده کنید و زمانی که خوانش‌های این اندیکاتور زیر 20 درصد است، کانال‌های قیمتی را برای سطوح حمایت و مقاومت به کار بگیرید.
ترکیب اندیکاتور ADX با سایر اندیکاتورهای تکنیکال
اندیکاتور ADX دارای نقاط ضعفی است که استفاده از آن را به عنوان یک اندیکاتور مستقل، نامناسب میکند. این اندیکاتور بر اساس میانگین‌های متحرک (Moving Average) کار میکند، به این معنی که تا حد زیادی یک اندیکاتور تاخیری بوده و کندتر به تغییرات قیمت در بازار واکنش نشان میدهد.
اندیکاتور ADX همچنین در هنگام معامله در بازارهای با نوسان کمتر یا خنثی عملا ناکارآمد است. علاوه بر این موضوع، تقاطع اندیکاتورهای جهت‌دار (+DI و -DI) می‌توانند به طور مکرر اتفاق بیفتند و سیگنال‌های متزلزلی را به معاملهگران ارسال کنند.
ترکیب اندیکاتور ADX با دیگر اندیکاتورهای معاملاتی، تجزیه و تحلیل جامعی از قیمت دارایی‌ها را به فعالان بازارهای مالی ارائه میدهد. مهم‌ترین عامل این موضوع این است که اطمینان حاصل شود که اندیکاتورهای اشتباه را ترکیب نمی‌کنید، که آن‌ها میتواند منجر به نادیده گرفتن سایر عوامل مهم بازار شود.
در ادامه برخی از بهترین ترکیبات اندیکاتور ADX را با سایر اندیکاتورها بررسی می‌کنیم:
اندیکاتور ADX و اندیکاتور RSI
خوانش زیر 25 اندیکاتور ADX نشان میدهد که بازار قدرت روند خاصی ندارد و بازار در یک محدوده خاص در حال نوسان است. اندیکاتور RSI به عنوان یک نوسان‌گیر، سیگنال‌های معاملاتی اشباع خرید و فروش را ارائه میدهد.
خوانش RSI بالای 70 به معنای شرایط اشباع خرید بوده، در حالی که خوانش زیر 30 به معنای شرایط اشباع فروش است. معاملهگران می‌توانند سفارش خرید یا پوزیشن لانگ (Long Position) خود را در زمانی که قیمت در حال کاهش باشد، خوانش ADX زیر 25 باشد و خوانش RSI شرایط اشباع فروش را نشان دهد، قرار دهند.
به طور مشابه، زمانی که قیمت در حال افزایش باشد، قرائت ADX زیر 25 باشد و زمانی که RSI شرایط اشباع خرید را نشان میدهد، میتوان سفارش فروش یا پوزیشن شورت (Short Position) باز کرد.
اندیکاتور ADX و اندیکاتور پارابولیک سار (Parabolic Sar)
پارابولیک سار (Parabolic Sar) یک اندیکاتور پیشرو در دنبال کردن روند است و هنگامی که با اندیکاتور ADX ترکیب شود، میتواند به معاملهگران کمک کند تا حداکثر بازده را در بازارهای پرنوسان بدست آورند. شکل‌گیری تقاطع خطوط جهت‌دار ADX، در بازار زمان می‌برد و معاملهگران می‌توانند زمانی که 3 نقطه‌ی متوالی در زیر قیمت با اندیکاتور پارابولیک سار ایجاد شد، سریعا وارد بازار پر نوسان شوند.
به طور مشابه، سیگنال خروج زودهنگام را میتوان با نقاط اندیکاتور پارابولیک سار زمانی که این نقاط به سمت مخالف روند حرکت می‌کنند، شناسایی کرد. این موضوع را میتوان به جای انتظار برای شکل‌گیری تقاطع خطوط جهت‌دار (+DI و -DI) در اندیکاتور ADX استفاده کرد.
این نکته حائز اهمیت است که از نقاط اندیکاتور پارابولیک سار، باید به عنوان تاییدیه سیگنال ورودی و خروج در اندیکاتور ADX استفاده کرد.
اندیکاتور ADX و اندیکاتور MACD
اندیکاتور MACD برای تعیین جهت، قدرت و همچنین بازگشت‌های احتمالی روند استفاده میشود. هنگامی که اندیکاتور MACD و ADX با هم ترکیب می‌شوند، می‌توانند به بهترین وجه برای روندهای بازگشتی استفاده شوند.
هنگامی که هیستوگرام اندیکاتور MACD به بالای صفر، خط ADX به بالای 20 و خط +DI از بالای خط –DI عبور میکند، معاملهگران می‌توانند این موضوع را به عنوان سیگنال خرید تلقی کنند. به طور مشابه، هنگامی که هیستوگرام اندیکاتور MACD به زیر خط صفر می‌رسد، با افزایش خط ADX به بالای 20 و عبور خط -DI از بالای خط +DI، سیگنال فروش برای معاملهگران ایجاد میشود.
مزایا و معایب اندیکاتور ADX
اندیکاتور ADX مانند سایر اندیکاتورها و ابزارهای تکنیکال دیگر، شامل مزایا و معایبی برای معاملهگران است. در این بخش از مقاله قصد داریم مزایا و معایب این اندیکاتور را بررسی کنیم.
مزایا
- اندیکاتور ADX میتواند به معاملهگران کمک کند تا قدرت و پتانسیل تغییر روند را شناسایی کنند.
- معاملهگران می‌توانند از اندیکاتور ADX برای کمک به تعیین نقاط ورود یا خروج برای معامله استفاده کنند.
- اندیکاتور ADX میتواند برای بهینه کردن مدیریت ریسک به معاملهگران کمک کند.
معایب
- اندیکاتورهای جهت‌دار (+DI و -DI) اندیکاتور ADX، میتواند سیگنال‌های نادرستی ایجاد کند که به طور بالقوه به معاملهگران ضرر رساند.
- اندیکاتور ADX نسبت به قیمت عقب‌تر بوده و یک اندیکاتور تاخیری است. بنابراین ممکن است برای انجام معامله، خیلی دیر سیگنال معاملاتی صادر کند.
- اندیکاتور ADX اطلاعات محدودی در مورد بازار ارائه داده و هیچ بینشی در مورد مدت زمان احتمالی دوام روند ارائه نمی‌دهد.
جمع‌بندی
با توجه به توضیحات ارائه شده در مقاله، اندیکاتور ADX یک ابزار تحلیل تکنیکال موثر و پرکاربرد در بازارهای مالی محسوب میشود که توانایی تشخیص قدرت یک روند بازار را دارد. با استفاده از این اندیکاتور میتوان تحلیل‌های دقیق و موثری را در مورد وضعیت بازار انجام داد و از سیگنال‌های دریافتی آن برای بهبود استراتژی‌های معاملاتی بهره برد.
استفاده از اندیکاتور ADX به همراه اندیکاتورهای دیگر، میتواند به معاملهگران کمک کند تا تصمیمات بهینه‌تری را در مورد ورود و خروج از بازار بگیرند. با این حال، این ابزار همانند سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال دقیق نبوده و ممکن است گاهی اوقات سیگنال‌های غلطی را نیز ارائه دهد. لذا استفاده از آن باید همیشه همراه با تحلیل‌های دیگر باشد تا دقت تصمیمات معاملاتی افزایش یابد. اگر سوالات بیشتری درباره اندیکاتور ADX و نحوه معامله با آن داشتید، می‌توانید پرسش خود را در بخش دیدگاه‌ها بیان کرده یا با متخصصین ما در گروه آی تی بی در ارتباط باشید.
اندیکاتور ADX یک ابزار تحلیل تکنیکال است که اطلاعاتی در مورد قدرت یک روند در بازارهای مالی ارائه میدهد. این اندیکاتور به معاملهگران کمک میکند تا خنثی یا پر نوسان بودن روند را محاسبه کنند و مقادیر آن از 0 تا 100 متغیر است.
تعدادی اندیکاتور از جمله اندیکاتورهای RSI، پارابولیک سار (Parabolic Sar) و MACD وجود دارد که میتواند در کنار اندیکاتور ADX به بهبود استراتژیهایی معاملاتی کمک کند. با این حال، معاملهگران باید خودشان تصمیم بگیرند که کدام یک از این ترکیبها، برای استراتژی معاملاتیشان مناسب هستند.
اندیکاتور ADX به دلیل ماهیت ذاتی آن در انعکاس حرکتهای گذشته قیمت، به طور گسترده به عنوان اندیکاتور تاخیری شناخته میشود. این اندیکاتور، قدرت روند را بر اساس داده های قیمتی تاریخی و گذشته محاسبه میکند و این موضوع باعث میشود نتواند چرخشهای بازار را به صورت حقیقی و در لحظه، پیشبینی کند.
ثبت دیدگاه شما
(پاسخ دادن)
برای ثبت نظرات، اصول اخلاقی را رعایت کرده و از بکار بردن کلمات نامناسب پرهیز نمایید.
اولین دیدگاه را ثبت نمایید.